Η δομημένη διδασκαλία TEACCH αποτελεί εκπαιδευτική διαδικασία, σημαντική υπηρεσία και ερευνητικό εργαλείο, εστιασμένο στις ανάγκες των ατόμων όλων των ηλικιών που βρίσκονται στο Φάσμα του αυτισμού. Η μέθοδος αυτή αναπτύχθηκε την δεκαετία του ‘70 από τον καθηγητή Eric Schopler και τους συνεργάτες του και δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει την εκπαίδευση χιλιάδων ατόμων με Αυτισμό, καθώς και την βοήθεια των οικογενειών τους. H μέθοδος TEACCH προσεγγίζει και εστιάζει στις δυνατότητες, τα προσωπικά ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των ατόμων που βρίσκονται στο Φάσμα του Αυτισμού. Δίνει επίσης έμφαση στην συνεχή ατομική αξιολόγηση με σκοπό την κατανόηση του ατόμου και τις ανάγκες του.
Σύμφωνα με την έρευνα των Mesibov et al, 2004 η δομημένη προσέγγιση TEACCH υποστηρίζει ότι ο Αυτισμός είναι μία διαφορετική «κουλτούρα», µία διαταραχή στην ανάπτυξη του ατόμου µε ιδιαίτερα γνωστικά χαρακτηριστικά και παρόμοιες συμπεριφορές. Τα άτομα που βρίσκονται στο Φάσμα του Αυτισμού, αλληλοεπιδρούν με ένα ξεχωριστό τρόπο σκέψης που είναι απόλυτα αποδεκτός και σεβαστός από τους υπόλοιπους ανθρώπους της κοινωνίας. Σύμφωνα με την προσέγγιση TEACCH, ο αυτισμός ως μία διαφορετική «κουλτούρα», συνδέθηκε με την αντίληψη ότι ο εκπαιδευτικός στην ειδική αγωγή και ό γονιός αναλαμβάνουν τον ρόλο του διερμηνέα, των ιδιαίτερων γνωρισμάτων που τον διέπουν με την «κουλτούρα» αυτών που δεν έχουν Αυτισμό. Ο θεραπευτής αναλαμβάνει τον σημαντικό αυτό ρόλο του διαμεσολαβητή, με σκοπό να αποκωδικοποιήσει τις προσδοκίες και τους κανόνες του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε όλοι μας μέσα σε αυτό και θεωρούμε αυτονόητες. Τα άτομα με Αυτισμό έτσι είναι σε θέση να επικοινωνούν και να αλληλοεπιδρούν με μεγαλύτερη ευκολία και επιτυχία τις σκέψεις και τις ανάγκες τους.
Ένα παιδί ή ενήλικας με Αυτισμό αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες μέσα στο περιβάλλον του. Εμφανίζει δυσκολίες στην επεξεργασία και κατανόηση της λεκτικής έκφρασης και στην κατανόηση αφηρημένων εννοιών, οι οποίες αποτελούν μία συνεχή πρόκληση για αυτό. Αδυνατούν τις περισσότερες φορές να οργανώσουν, να δομήσουν και να ολοκληρώσουν αλληλουχίες δράσεων και δυσκολεύονται να διαχ ειριστούν τυχόν αλλαγές που μπορεί να προκύψουν. Οι τυπικές παραδοσιακές μέθοδοι όπως το να εξηγήσουμε λεκτικά και να παρουσιάσουμε μία κατάσταση, δεν είναι μία εύκολη και αυτονόητη διαδικασία. Η εκμάθηση μίας καινούργια δεξιότητας και των βημάτων μέχρι την πλήρη κατάκτηση τους, μπορεί να αποτελέσει μεγάλη πρόκληση για τον Αυτιστικό παιδί ή τον ενήλικα. Αυτό εξαιτίας των δυσκολιών στην επικοινωνία, τις περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες και την δυσκολία στην μίμηση που πολλές φορές παρουσιάζουν κατά την ανάπτυξη τους ή την ενήλικη ζωή τους.
Η δόμηση ενός κατάλληλου περιβάλλοντος, με συνέπεια και σταθερότητα μέσα από την μέθοδο TEACCH, στα πλαίσια όπως το σχολείο και το σπίτι, με κατάλληλα οπτικά βοηθήματα δίνει την δυνατότητα στο Αυτιστικό άτομο να κατανοήσει τι να περιμένει, ενθαρρύνει την αυτοπεποίθηση και μειώνει το άγχος. Γνωρίζει έτσι, ποια βήματα χρειάζεται να ακολουθήσει για να ολοκληρώσει μία δράση και επιπλέον μπορεί να ανταπεξέλθει καλύτερα εάν αλλάξει κάτι μέσα σε μία ρουτίνα ή κατάσταση που έχει μάθει.
Η διδασκαλία και η εκμάθηση γίνονται ευκολότερες μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, όπου προάγεται η ανεξαρτησία και η ανοχή στις αλλαγές σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον (Quill, 2000, as cited in Simpson & Smith Myles, 2008).
Οι μέθοδοι με τους οποίους επιτυγχάνεται η δομημένη διδασκαλία TEACCH είναι οι εξής:
- Η δόμηση του περιβάλλοντος της τάξης.
Κάθε περιοχή διδασκαλίας είναι οριοθετημένη µε οπτική σαφήνεια και κατάλληλη σήμανση. Η φυσική οριοθέτηση επιτυγχάνεται µε διάφορους τρόπους όπως έπιπλα (τραπέζι, θρανία, καρέκλες, ντουλάπες), λωρίδες από χαρτί κολλημένες στη µέση ενός θρανίου ή στο πάτωμα.
- Το ημερήσιο πρόγραµµα δραστηριοτήτων της τάξης.
Χρήση προγράµµατος το οποίο δίνει πληροφορίες στα παιδιά µε Αυτισμό για ό,τι προηγείται και ό,τι ακολουθεί. Το πρόγραμμα παρουσιάζεται με σαφήνεια στο άτομο μέσα από απλά αντικείμενα, εικόνες, λέξεις ή προτάσεις σε προχωρημένο επίπεδο. Το παιδί όταν µάθει να ακολουθεί το πλάνο με την σειρά που υποδεικνύονται οι δραστηριότητες, μπορεί στην συνέχεια να τροποποιηθεί βήµα – βήµα µε άλλες δραστηριότητες.
- Το σύστημα εργασίας.
Σε μία οπτικά δομημένη δραστηριότητα, ένα σύστημα εργασίας παρουσιάζεται στο παιδί είτε σε κάθετη διάταξη, δηλαδή από πάνω προς τα κάτω, είτε σε οριζόντια από αριστερά προς τα δεξιά. Πάντοτε ένα σύστημα εργασία δίνει όλες τις σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζει. Συγκεκριμένα: 1. ποια δουλειά θα κάνει, 2. πόση δουλειά θα κάνει, 3. πώς γνωρίζει ότι τελείωσε και 4. τι θα κάνει αφού τελειώσει αυτή τη δραστηριότητα.
- Το δοµηµένο εκπαιδευτικό υλικό.
Τα άτομα με Αυτισμό είναι γνωστό ότι μπορούν να αντιληφθούν και να εργασθούν καλύτερα με την χρήση οπτικοποιημένου υλικού. Η δομημένη μέθοδος TEACCH περιλαμβάνει εκπαιδευτικό υλικό με οπτική οργάνωση και σαφείς οπτικές οδηγίες για την χρήση τους έτσι ώστε το άτομο να κατανοεί τι πρέπει να κάνει σε κάθε δραστηριότητα – καθημερινή ρουτίνα.
Πηγή: Autism Spectrum Disorders – From Genes to Environment